Każdy ma swój Exodus

„A teraz, jeżeli pilnie słuchać będziecie głosu mojego i przestrzegać mojego przymierza,

będziecie szczególną moją własnością pośród wszystkich ludów, bo moja jest cała ziemia”.

ועתה אם שמוע תשמעו בקלי ושמרתם את בריתי והייתם לי סגלה מכל העמים כי לי כל הארץ

Exodus inaczej Księga Wyjścia dla Izraelitów wyjście było najważniejszym wydarzeniem od czasu przybycia do Egiptu kiedy jeszcze Józef służył u faraona. Józef został przyprowadzony do Egiptu. A Potyfar, dworzanin faraona, dowódca straży przybocznej, Egipcjanin, kupił go od Ismaelitów, którzy go tam przywiedli (Wyjścia 39) Po przybyciu Józefa i jego braci lud Izraelski rozrastał się, a nowy faraon, bojąc się, jego liczności zniewolił cały naród. Uciśnieni Izraelczycy pod wodzą Mojżesza opuścili ziemię egipską, aby od tej pory służyć jednemu Bogu, który wywiódł ich z niewoli. Jam jest Pan, Bóg twój, który cię wyprowadził z ziemi egipskiej, z domu niewoli (Wyjścia 20,1).

Okazuje się jednak, że opuszczenie ortodoksyjnej religii żydowskiej również jest wybawieniem, wtedy Exodus przyjmuje podwójne znaczenie. To już drugi tom najlepszej pozycji o narodzie wybranym przez Boga, który swoimi talmudycznymi zasadami zniewolił młodą kobietę, dla której wyjście było początkiem nowego życia.

Deborah Feldman, młoda dziewczyna, która opuszcza wspólnotę Satmar stoi przed wieloma dylematami związanymi ze swoim pochodzeniem. Pytania, które sobie zadaje, są równie bliskie nam. Skąd jestem? Dokąd zmierzam? Czego oczekuję. O ile tom pierwszy przedstawia nam życie kobiety pełne reguł, sprzeczności, wzajemnej pogardy, o tyle tomem drugim autorka zaprasza nas do zapoznania się z tym co spotkało ją po opuszczeniu wspólnoty.

W pozycji Exodus Księga Wyjścia możemy zaobserwować prawdę, która przyświeca pisarce od zawsze mianowicie, że Żydówką się jest a nie tylko bywa. Gdyż ty jesteś świętym ludem Pana, twego Boga, i ciebie wybrał Pan spośród wszystkich ludów, które są na ziemi, abyś był jego wyłącznym ludem (Powtórzonego prawa 14,2). W Exodusie możemy zapoznać się z podróżą jaką odbywa Pani Feldman śladami swojej babki. Jest to przejmująca wyprawa do przeszłości, czasów wojny, holokaustu, prześladowań, poszukiwania własnej tożsamości, i odpowiedzi na najważniejsze pytania.

My zaś wołaliśmy do Pana, Boga naszych ojców, i Pan wysłuchał naszego głosu, i wejrzał na naszą udrękę i mozół oraz na nasz ucisk (Powtórzonego prawa 26,7)

ונצעק אל יהוה אלהי אבתינו וישמע יהוה את קלנו וירא את ענינו ואת עמלנו ואת לחצנו

Wędrówka po całej Europie pozwala odkryć pisarce swoją tożsamość, a także poznanie prawdziwej historii Żydów podczas i po II wojnie światowej. Niezwykle przejmująca pozycja, która utwierdza nas w tym, że prawda zawsze się obroni. Prywatny Exodus Pani Feldman, dzięki któremu zmienia ona swoje nastawienie do samego wyznania mimo tego, że wspólnota tak bardzo ją skrzywdziła. Nie wątpliwie pozycja Pani Debory zarówno tom I jak i II to najlepsze świadectwo wiary i obrony własnej tożsamości.

Osobista refleksja

Publikacja Exodus Księga Wyjścia moim zdaniem jest niewątpliwie najlepszą książką biograficzną 2021 roku.

W natłoku pro Izraelskich informacji, kiedy z obiektywnych krytyków robi się antysemitów, a prawda, mimo że głośno mówiona przez Żydów zarówno w Izraelu jak i w Europie jest całkowicie przykrywana informacjami Przedsiębiorstwa Holokaust, Pani Debora Feldman po raz kolejny nie boi się napisać o swoim życiu i tym, co musiała przejść. Książka niezwykle intymna, bardzo mocna werbalnie, z pokładami uczuć i emocji pozwala nam przejść przez drzwi zrobione z wyidealizowania, nieprawdy, i sztucznej nagonki.

Jestem pod ogromnym wrażeniem, że pomimo tego, iż przeżycia kobiety z całą pewnością były ciężkie, potrafiła ona, napisać publikację tak bardzo merytoryczną, pełną dobrych emocji i miłości do swojej rodziny i pochodzenia. Nie ma religii, czy wspólnoty idealnej, ale najważniejsze jest, aby dostrzegać błędy i wady, a kiedy zobaczymy, że coś wpływa na nas destrukcyjnie odejść. Mam wielką nadzieję, że Pani Deborah Feldman pokusi się o napisanie kolejnego tomu tej jakże trudnej książki. Jestem przekonana, że autorce wcale nie było łatwo zrezygnować i odejść co możemy śledzić w pierwszej części dzieła Unorthodox.

Z całego serca polecam Wam Kochani Exodus Księga Wyjścia, ale również Unorthodox. Obie pozycje są niezwykle ważne zwłaszcza dziś kiedy kłamstwo miesza się z prawdą. Obie książki ukazały się nakładem Wydawnictwa Poradnia K. Są to pozycje, których nie możecie przegapić, które musicie przeczytać, musicie mieć!

Panie, zbadałeś mnie i znasz. Ty wiesz, kiedy siedzę i kiedy wstaję, Rozumiesz myśl moją z daleka. Ty wyznaczasz mi drogę i spoczynek, Wiesz dobrze o wszystkich ścieżkach moich. Jeszcze bowiem nie ma słowa na języku moim, A Ty, Panie, już znasz je całe. Ogarniasz mnie z tyłu i z przodu I kładziesz na mnie rękę swoją. Zbyt cudowna jest dla mnie ta wiedza, Zbyt wzniosła, bym ją pojął. Dokąd ujdę przed duchem twoim? I dokąd przed obliczem twoim ucieknę? Jeśli wstąpię do nieba, Ty tam jesteś, A jeśli przygotuję sobie posłanie w krainie umarłych, I tam jesteś. Gdybym wziął skrzydła rannej zorzy I chciał spocząć na krańcu morza, Nawet tam prowadziłaby mnie ręka twoja, Dosięgłaby mnie prawica twoja.

למנצח לדוד מזמור יהוה חקרתני ותדע

אתה ידעת שבתי וקומי בנתה לרעי מרחוק

ארחי ורבעי זרית וכל דרכי הסכנתה

כי אין מלה בלשוני הן יהוה ידעת כלה

אחור וקדם צרתני ותשת עלי כפכה

פלאיה דעת ממני נשגבה לא אוכל לה

אנה אלך מרוחך ואנה מפניך אברח

אם אסק שמים שם אתה ואציעה שאול הנך

אשא כנפי שחר אשכנה באחרית ים

גם שם ידך תנחני ותאחזני ימינך


Wersety biblijne podane za Biblią Warszawską.

Książkę do recenzji otrzymałam od Wydawnictwa Poradnia K